İmparator Kapısı üzerinde, süslü bir taht üzerinde oturan İsa, sağ eliyle kutsama durumunda betimlenmiştir. Tabii bu, yapının ilk ismi olmadığı gibi zaten günümüzdeki Ayasofya’da,  inşaa edilen ilk Ayasofya değil. Bilhassa Mimar Sinan’ın Ayasofya’ya yaptığı eklemeler ve düzenlemeler, bu insanlık mirasının bugün hâlâ ayakta kalmasında çok büyük rol oynamıştır. Theodosius tarafından birincisinin üzerine inşa ettirilmiş ve 415 yılında ibadete açılmıştır. Ayasofya Camii’ni kendi hayratı olarak vakfeden ve çok sayıda akar bağlayarak bakım-onarım maliyetlerini garanti altına alan Fatih Sultan Mehmed Han, önce caminin yanına bir de medrese inşa ettirerek eğitim faaliyetlerini başlatmıştır. Sonra fethedildikten sonra camiye dönüştürülmüştür. Ayasofya Camii’nin ikinci minaresi ise, Sultan II. İstanbul Ayasofya Camii yıllar geçse de gündemden hiçbir zaman düşmedi. 24 Kasım 1935 günü altında Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ve Başbakan İsmet İnönü’nün imzalarının olduğu bakanlar kurulu kararıyla Ayasofya müzeye çevrildi.İstanbul’un Fatih’inin; yani caminin ikinci sahibi Fatih Sultan Mehmet’in Ayasofya’yı cami olarak vakfettiğinde yaptığı bedduası şöyledir:Bu sitede yer alan yazı, fotoğraf ve içeriklerin, bireysel kullanım dışında izin alınmadan kısmen ya da tamamen kopyalanması, çoğaltılması, kullanılması, yayınlanması ve dağıtılması kesinlikle yasaktır.
Ayasofya’nın  40’ı alt, 64’ü üst galeride olmak üzere toplam 104 sütunundan en ünlüsü Dilek Sütunu’dur. İç narteksin Vestibül Kapısı üzerindeki Sunu Mozaiği’nde, kucağında çocuk İsa bulunan Meryem Ana’ ya, solunda şehrin maketini sunan Konstantinos, sağda ise Ayasofya’nın maketini sunan Justinianus tasvir  ediliyor. Murat Türbesi'ni eklemiştir. Bu mozaiklerin üstü Osmanlı Döneminde sıvayla kapatılmıştır. Kare yapıdaki merkezin melek figürlü 4 pandantif sayesinde devasa büyüklükteki kubbeyi taşıması şüphesiz mimarların ustalığı, tecrübesi, ve yüksek matematik bilgisinden kaynaklanır. Haçlı Seferleri de zarar vermiştir. 40 tanesi alt katta 67 tanesi üst katta olmak üzere içinde toplam 107 adet sütun vardır. Esasında, Latin istilasından İstanbul’un fethine kadar geçen dönemde Ayasofya en karanlık çağını yaşamıştır. Bizans İmparatorluğu’nun merkezi, bugünkü Sultanahmet Camiî’nin de yer aldığı büyük alandır. Ayasofya hüsn-i hatt ve çinicilik gibi Türk sanatlarının en zarif örnekleriyle süslenmiş ve mabede yeni estetik değerler kazandırılmıştır.

İkinci Ayasofya, İmparator II. Ayasofya en büyük yıkımlardan birini 1204’te 4. Fakat ömrü yarım asrı geçemedi ne yazıkki. Sultan II. Haçlılar tüm şehirle birlikte Ayasofya’yı da yağmalamıştır. Kadir Gecesi için 40 bin kişinin doldurduğu caminin balkonlarında, davetli sefirler oturuyordu. İhtişamlı mimarisiyle ziyaretçilerini büyüleyen bu yapı mimari özellikleri ile o döneme ait olması görenleri şaşırtıyor. Hemen ardından Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan imzası ile yayımlanan 2729 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle Ayasofya yeniden ibadete açılmıştır. Mimari özellikleri bakımından incelemek gerekirse; üstü ahşap çatı ile örtülü, uzunluğuna gelişen yani bazilikal planla yaratılmış birinci yapı, İmparator Arkadios'un karısı İmparatoriçe Eudoksi… Tarih üzere yazmaya gayret ediyorum. Ayasofya günümüzde müze, 481 yıl Camii 916 yıl kilise…. Fotoğraflarla Ayasofya tarihi, özellikleri ve hakkında bilgi. Megale Ekklesia olarak anılan birinci kilise, İmparator Konstantin tarafından 360 yılında yapılmıştır. Muhammed, Ebubekir, Ömer, Osman, Ali ve Hasan, Hüseyin adları yazılmıştır. Binada kullanılan sütunların çoğu, binadan daha eskidir. Ayasofya’nın tarihçesi ve bilinmeyenleri.
Adet üzerine müsait oldukça pazar yazıları yazıyorum. İstanbul’un yedi tepesinden birincisi üzerinde ahşap çatılı bir bazilika olarak inşa edilen ve o dönemde ‘Büyük Kilise’ ismiyle anılan bu yapının açılışı, 360 yılında II. Güney galerideki “Deisis” adıyla bilinen ve sırasıyla Hz. Ciddi hasarlar almış olan Ayasofya, İstanbul’da tekrar Doğu Roma idaresinin sağlanmasının ardından tamirlerle ayakta tutulmaya çalışılmıştır. Mehmet, camiye gelir getirmesi için Ayasofya’ya birçok mal bağışladı. Ayasofya’nın Tarihi: Ayasofya yapılmadan önce, aynı yerde yapılmış olan iki farklı kilise vardır. İç narthexten dokuz farklı apı ile mekanın asıl girişine girilmektedir.